Wat betekent BMI eigenlijk?
BMI staat voor Body Mass Index en is een simpele rekensom om te bepalen of je gewicht gezond is in verhouding tot je lengte. Het is een handig startpunt om te zien of je mogelijk ondergewicht, een gezond gewicht, overgewicht of obesitas hebt.
Hoe werkt de berekening?
Je BMI bereken je zo:
BMI = gewicht (kg) gedeeld door lengte (m) in het kwadraat
Voorbeeld: bij 70 kg en 1,75 m wordt de berekening: 70 Ć· (1,75 Ć 1,75) = 22,9
Waarom je BMI weten?
Een gezonde BMI hangt samen met minder gezondheidsrisico's. Mensen met een te hoge BMI hebben meer kans op:
- Hart- en vaatziekten
- Type 2 diabetes
- Bepaalde soorten kanker
- Gewrichtsproblemen
- Hoge bloeddruk
Aan de andere kant kan een te lage BMI ook gezondheidsrisico's met zich meebrengen, zoals verminderde weerstand en botontkalking.
Meer informatie: Wat is BMI?
BMI categorieƫn voor volwassenen
Dit zijn de officiƫle BMI waarden zoals vastgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO):
| BMI Waarde |
Classificatie |
Gezondheidsrisico |
| Minder dan 18,5 |
Ondergewicht |
Verhoogd risico op voedingstekorten en botontkalking |
| 18,5 - 24,9 |
Gezond gewicht |
Normaal risico |
| 25,0 - 29,9 |
Overgewicht |
Verhoogd risico op gezondheidsproblemen |
| 30,0 - 34,9 |
Obesitas (graad 1) |
Hoog risico |
| 35,0 - 39,9 |
Obesitas (graad 2) |
Zeer hoog risico |
| 40,0 en hoger |
Ernstige obesitas |
Extreem hoog risico |
Speciale gevallen
Kinderen: Voor kinderen en tieners wordt BMI anders beoordeeld, afhankelijk van leeftijd en geslacht. De groeicurves van het consultatiebureau geven hier meer informatie over.
Senioren: Voor mensen boven de 70 jaar kan een BMI tussen 22 en 27 nog gezond zijn. Spierverlies speelt hier een rol.
Zwangerschap: BMI is tijdens de zwangerschap geen goede maatstaf voor gezond gewicht.
Sporters: Mensen met veel spiermassa kunnen een hoge BMI hebben zonder ongezond te zijn.
Waar letten bij BMI?
Hoewel BMI een nuttig eerste screeningsinstrument is, zijn er enkele belangrijke beperkingen:
- Vet vs spieren: BMI maakt geen onderscheid tussen vetmassa en spiermassa. Een gespierde sporter kan een 'te hoge' BMI hebben zonder ongezond te zijn.
- Vetverdeling: Waar het vet zit is belangrijk. Buikvet is gevaarlijker dan vet op heupen en billen. Meet daarom ook je taillemiddelomtrek.
- Leeftijd: Voor ouderen en kinderen gelden andere interpretaties.
- Etniciteit: Sommige bevolkingsgroepen hebben bij dezelfde BMI een ander gezondheidsrisico.
Alternatieve metingen
Voor een completer beeld kun je ook:
- Taillemiddel meten: Meet op het smalste punt tussen onderste rib en bovenkant heup. Een omtrek > 94 cm (mannen) of > 80 cm (vrouwen) wijst op verhoogd risico.
- Vetpercentage meten: Via een huidplooimeting of speciale weegschaal (minder nauwkeurig).
- Lichaamssamenstelling: Speciale scans kunnen precies vet, spieren en botmassa meten.
BMI is dus een handig startpunt, maar niet het hele verhaal. Combineer het met andere metingen en luister naar je lichaam.
Wat te doen met je BMI resultaat?
Bij ondergewicht (BMI < 18,5):
- Eet vaker kleine, voedzame maaltijden met Nederlandse producten zoals volle kwark, notenpasta op volkorenbrood en kaas
- Kies voor gezonde caloriebronnen zoals avocado, olijfolie en vette vis
- Doe aan krachttraining om spiermassa op te bouwen
- Raadpleeg een arts bij onbedoeld gewichtsverlies
Bij gezond gewicht (BMI 18,5-24,9):
- Blijf gevarieerd eten volgens de Nederlandse Schijf van Vijf: volkorenbrood, zuivel, groente en fruit
- Beweeg minstens 150 minuten per week matig intensief (fietsen, wandelen, zwemmen)
- Houd je gewicht stabiel (Ā± 2 kg schommeling is normaal)
- Meet af en toe je taillemiddelomtrek
Bij overgewicht (BMI 25-29,9):
- Streef naar 5-10% gewichtsverlies voor gezondheidswinst
- Verminder toegevoegde suikers in zoet beleg en frisdrank
- Kies voor magere zuivelvarianten en beperk kaas tot 1-2 plakken per dag
- Verhoog je dagelijkse beweging (lopen, fietsen, traplopen)
Bij obesitas (BMI ā„ 30):
- Raadpleeg een huisarts of diƫtist voor persoonlijk advies
- Overweeg Nederlandse leefstijlprogramma's zoals 'De Beweegkuur'
- Stel realistische doelen (0,5-1 kg per week verliezen)
- Vervang frisdrank door water of thee en kies voor volkoren producten
Wanneer naar de huisarts?
Neem contact op met je huisarts als:
- Je BMI is 30 of hoger
- Je BMI is onder 18,5 en je verliest onbedoeld gewicht
- Je hebt gezondheidsklachten zoals kortademigheid of gewrichtspijn
- Je wilt afvallen maar het lukt niet
Zie ook: Wat is mijn BMI? - Hoe bereken je BMI?